Wniosek o wymianę dokumentu kwalifikacyjnego należy złożyć do dyrektora urzędu żeglugi śródlądowej, który wydał dotychczasowy dokument.

Unijne świadectwo kwalifikacji może uzyskać osoba, która ukończyła 18 lat, z tym że unijne świadectwo kwalifikacji:

• praktykanta może uzyskać osoba, która ukończyła 15 lat
• młodszego marynarza może uzyskać osoba, która ukończyła 16 lat
• marynarza może uzyskać osoba, która ukończyła 17 lat

Procedura:
1.    Złożenie wniosku przez wnioskodawcę z następującymi załącznikami:
•    kopia świadectwa zdrowia potwierdzającego stan zdrowia wymagany do pracy na statkach żeglugi śródlądowej na określonym stanowisku

UWAGA: Świadectwo zdrowia niezbędne do wydania pierwszego unijnego świadectwa kwalifikacji oraz wydania lub przedłużenia ważności unijnego świadectwa kwalifikacji kapitana żeglugi śródlądowej, nie może być wydane wcześniej niż na 3 miesiące przed dniem złożenia wniosku o wydanie lub przedłużenie dokumentu kwalifikacyjnego

•    kopia dotychczasowego dokumentu kwalifikacyjnego (patentu lub świadectwa) lub oświadczenie o jego utracie lub Decyzja o uznaniu kwalifikacji zawodowych uzyskanych w państwie członkowskim UE do wykonywania zawodu regulowanego wydana przed dyrektora urzędu żeglugi śródlądowej
•    wyciąg pływania potwierdzony przez dyrektora urzędu żeglugi śródlądowej (jeśli dotyczy)
•    wyciąg pływania będący wyciągiem z dokumentu potwierdzającego praktykę pływania na wodach morskich potwierdzony przez dyrektora urzędu morskiego (jeśli dotyczy)
•    aktualna fotografia o wymiarach 3,5 x 4,5 cm - w przypadku wymiany patentu kapitana
•    kopia świadectwa obserwatora radarowego – w przypadku wymiany patentu kapitana, jeśli informacja o kwalifikacji nie została umieszczona na dotychczasowym patencie kapitana
•    dowód uiszczenia opłaty administracyjnej za wydanie dokumentu
opłata na konto o nr 22 1010 1078 0113 5422 3100 0000  – w tytule przelewu wpisać: wymiana na unijny dokument kwalifikacyjny oraz imię i nazwisko
100 zł - unijne świadectwo kwalifikacji kapitana
100 zł - unijne świadectwo eksperta w dziedzinie żeglugi pasażerskiej

UWAGA: wnioskodawca wymieniający patent kapitana z uprawnieniami pasażerskimi uiszcza obie opłaty, tj. w wysokości łącznej 200 zł,  za wydanie dwóch osobnych unijnych dokumentów kwalifikacyjnych

50 zł - pozostałe dokumenty kwalifikacyjne
•    dokument będący połączeniem unijnych świadectw kwalifikacji i żeglarskiej książeczki pracy
UWAGA: w przypadku osób, które nie posiadają takiego dokumentu należy jednocześnie złożyć osobny wniosek o jego wydanie
– nie dotyczy wymiany patentu kapitana, o ile w ramach wymiany nie zostanie wydane unijne świadectwo eksperta w dziedzinie żeglugi pasażerskiej lub świadectwo motorzysty lub patent mechanika
•    dokument tożsamości (do wglądu)
2.    Wydanie dokumentu.
3.    Rejestracja w odpowiedniej bazie danych informacji o wydanych dokumentach kwalifikacyjnych.
4.    Unieważnienie „dotychczasowego dokumentu przez odcięcie lewego rogu tego dokumentu i zwrócenie go jego posiadaczowi.

Zasady wymiany dokumentów kwalifikacyjnych

1. Dokumenty kwalifikacyjne wydane przed 25 sierpnia 2023 r. podlegają, na wniosek zainteresowanego, wymianie na następujące dokumenty kwalifikacyjne:
1) patent żeglarski kapitana żeglugi śródlądowej klasy A - na unijne świadectwo kwalifikacji kapitana żeglugi śródlądowej oraz szczególne zezwolenie dla kapitana na uprawianie żeglugi na wodach morskich;
2) patent żeglarski kapitana żeglugi śródlądowej klasy B - na unijne świadectwo kwalifikacji kapitana żeglugi śródlądowej;
3) patent żeglarski mechanika statkowego żeglugi śródlądowej - na patent żeglarski mechanika statkowego żeglugi śródlądowej;
4) patent żeglarski stermotorzysty żeglugi śródlądowej - na patent żeglarski stermotorzysty żeglugi śródlądowej;
5) patent żeglarski szypra żeglugi śródlądowej - na unijne świadectwo kwalifikacji sternika żeglugi śródlądowej;
6) patent żeglarski przewoźnika żeglugi śródlądowej - na patent żeglarski przewoźnika żeglugi śródlądowej;
7) świadectwo sternika żeglugi śródlądowej - na unijne świadectwo kwalifikacji sternika żeglugi śródlądowej;
8) świadectwo bosmana żeglugi śródlądowej - na:
a) unijne świadectwo kwalifikacji starszego marynarza żeglugi śródlądowej albo
b) unijne świadectwo kwalifikacji sternika żeglugi śródlądowej, jeżeli zainteresowany wykaże, że odbył praktykę pływania w służbie pokładowej na statku niebędącym małym statkiem wynoszącą przynajmniej 1080 dni, w tym przynajmniej 720 dni w żegludze śródlądowej;
9) świadectwo starszego marynarza żeglugi śródlądowej - na:
a) unijne świadectwo kwalifikacji marynarza żeglugi śródlądowej,
b) unijne świadectwo kwalifikacji starszego marynarza żeglugi śródlądowej, jeżeli zainteresowany wykaże, że odbył praktykę pływania w służbie pokładowej na statku niebędącym małym statkiem wynoszącą co najmniej 900 dni, w tym co najmniej 540 dni w żegludze śródlądowej, albo
c) unijne świadectwo kwalifikacji sternika żeglugi śródlądowej, jeżeli zainteresowany wykaże, że odbył praktykę pływania w służbie pokładowej na statku niebędącym małym statkiem wynoszącą co najmniej 1080 dni, w tym co najmniej 720 dni w żegludze śródlądowej;
10) świadectwo marynarza żeglugi śródlądowej - na:
a) unijne świadectwo kwalifikacji młodszego marynarza żeglugi śródlądowej,
b) unijne świadectwo kwalifikacji marynarza żeglugi śródlądowej, jeżeli zainteresowany wykaże, że odbył praktykę pływania w służbie pokładowej na statku niebędącym małym statkiem wynoszącą co najmniej 540 dni, w tym co najmniej 180 dni w żegludze śródlądowej,
c) unijne świadectwo kwalifikacji starszego marynarza żeglugi śródlądowej, jeżeli zainteresowany wykaże, że odbył praktykę pływania w służbie pokładowej na statku niebędącym małym statkiem wynoszącą co najmniej 900 dni, w tym co najmniej 540 dni w żegludze śródlądowej, albo
d) unijne świadectwo kwalifikacji sternika żeglugi śródlądowej, jeżeli zainteresowany wykaże, że odbył praktykę pływania w służbie pokładowej na statku niebędącym małym statkiem wynoszącą co najmniej 1080 dni, w tym co najmniej 720 dni w żegludze śródlądowej;
11) świadectwo marynarza motorzysty żeglugi śródlądowej - na świadectwo motorzysty żeglugi śródlądowej oraz:
a) unijne świadectwo kwalifikacji młodszego marynarza żeglugi śródlądowej,
b) unijne świadectwo kwalifikacji marynarza żeglugi śródlądowej, jeżeli zainteresowany wykaże, że odbył praktykę pływania w służbie pokładowej na statku niebędącym małym statkiem wynoszącą co najmniej 540 dni, w tym co najmniej 180 dni w żegludze śródlądowej,
c) unijne świadectwo kwalifikacji starszego marynarza żeglugi śródlądowej, jeżeli zainteresowany wykaże, że odbył praktykę pływania w służbie pokładowej na statku niebędącym małym statkiem wynoszącą co najmniej 900 dni, w tym co najmniej 540 dni w żegludze śródlądowej, albo
d) unijne świadectwo kwalifikacji sternika żeglugi śródlądowej, jeżeli zainteresowany wykaże, że odbył praktykę pływania w służbie pokładowej na statku niebędącym małym statkiem wynoszącą co najmniej 1080 dni, w tym co najmniej 720 dni w żegludze śródlądowej;
12) świadectwo motorzysty żeglugi śródlądowej - na świadectwo motorzysty żeglugi śródlądowej.

2. W przypadku osób, które posiadają świadectwo ukończenia szkoły ponadpodstawowej prowadzącej kształcenie w zakresie żeglugi śródlądowej albo dyplom ukończenia studiów na kierunku związanym z kształceniem w zakresie żeglugi śródlądowej, okresy wymaganej praktyki pływania, konieczne do uzyskania kwalifikacji starszego marynarza, skraca się o okres 360 dni, z tym że w przypadku, wymiany świadectwa marynarza na unijne świadectwo kwalifikacji marynarza żeglugi śródlądowej oraz świadectwa marynarza motorzysty na unijne świadectwo kwalifikacji marynarza żeglugi śródlądowej, okres wymaganej praktyki pływania skraca się do 180 dni i nie jest wymagana praktyka pływania w żegludze śródlądowej.

3. Podczas wymiany patentu żeglarskiego kapitana żeglugi śródlądowej, osobie posiadającej:
1) uprawnienia do kierowania statkiem pasażerskim - dyrektor urzędu żeglugi śródlądowej wydaje jednocześnie unijne świadectwo kwalifikacji eksperta w dziedzinie żeglugi pasażerskiej;
2) uprawnienia do kierowania statkiem I kategorii - dyrektor urzędu żeglugi śródlądowej wydaje jednocześnie szczególne zezwolenie dla kapitana na prowadzenie dużego konwoju;
3) świadectwo obserwatora radarowego żeglugi śródlądowej - dyrektor urzędu żeglugi śródlądowej wydaje jednocześnie szczególne zezwolenie dla kapitana na uprawianie żeglugi z pomocą radaru.